تورکیا وەک یەکێک لە وڵاتە پیشەسازییەکانی ناوچەکە و بازاڕە گەورەکان، شوێنێکی سەرنجڕاکێشە بۆ کاڵای هەناردەکردنی ئێران. تورکیا بە ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ٨٥ ملیۆن کەس و شوێنێکی ستراتیژی لە نێوان ئاسیا و ئەوروپا و ژێرخانی گواستنەوەی پێشکەوتوو، دەرفەتی زۆر بۆ هەناردەکارانی ئێرانی دەڕەخسێنێت.
زیادبوونی خواست لە تورکیا بۆ هەندێک بەرهەمی ئێرانی وەک خۆراک، پترۆکیمیایی، کەرەستەی بیناسازی، و کانزاکان، گرنگیی هەناردەکردن بۆ ئەم وڵاتەی زیاتر کردووە.
شیکاری بازاڕ و هەڵبژاردنی بەرهەمی گونجاو بۆ هەناردەکردن
یەکەم هەنگاوی هەناردەکردن بۆ تورکیا شیکارییەکی وردی بازاڕی تورکیایە. تێگەیشتن لە پێداویستییەکانی بەکاربەری تورکیا، نرخی کێبڕکێ، ستانداردی بەرهەم، و هۆشیاری لە ڕکابەرە نێودەوڵەتییەکان لە تورکیادا زۆر گرنگە.
بۆ نموونە کاڵاکانی وەک میوە و گوێزی ووشککراوە، بەردی بیناسازی، بەرهەمە پترۆکیمیاییەکان، کانزاکان، دەرمانی گیایی، جلوبەرگ و کاڵای پیشەسازی سووک لە ئێرانەوە چانسێکی باشیان هەیە لە بازاڕی تورکیادا. جگە لەوەش پشکنینی باجی گومرگی تورکیا لە ماڵپەڕی فەرمی گومرگی تورکیادا زۆر یارمەتیدەرە بۆ بڕیاردانی هەناردەکردن.
بەدەستهێنانی کارتی بازرگانی
بۆ دەستپێکردنی هەر هەناردەکردنێکی فەرمی، خاوەندارێتی کارتی بازرگانی زۆر گرنگە. ئەم کارتە لەلایەن ژووری بازرگانی، پیشەسازی، کان و کشتوکاڵی ئێرانەوە دەرچووە و ڕێگە بە چالاکییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان دەدات.
کارتی بازرگانی دەبێت بە ناوی هەناردەکار (تاک یان کۆمپانیا) دەربچێت، و پێویستە بۆ تۆمارکردنی داواکاری، وەرگرتنی دراو، و فۆرماڵیتی گومرگی.
تۆمارکردنی داواکاری لەسەر سیستەمی بازرگانی نیشتمانی
هەر شتێک کە بۆ هەناردەکردنە، دەبێت لە سیستەمی بازرگانی نیشتمانی ئێران (www.ntsw.ir) تۆمار بکرێت. ئەم پرۆسەیە زانیاری ورد سەبارەت بە کاڵاکان، شوێنی مەبەست، بەها و وردەکارییەکانی دیکە تۆمار دەکات.
تۆمارکردنی داواکاریەکان ئیجبارییە بۆ چاودێریکردنی ئاماری، مۆڵەتی هەناردەکردن، و بەدەستهێنانی مۆڵەتی پێویست بە پشتبەستن بە جۆری بەرهەمەکە.
ئامادەکردنی بەڵگەنامەی هەناردەکردن
ئەو بەڵگەنامانەی کە پێویستن بۆ هەناردەکردنی کاڵاکان بۆ تورکیا بریتین لە:
- فاکتورەی بازرگانی : زانیاری تەواو لەخۆدەگرێت دەربارەی فرۆشیار، کڕیار، جۆر و بڕی کاڵا، نرخ، و مەرجەکانی ناردن.
- لیستی پاکەتکردن : جۆری پاکەتکردن و ژمارەی پاکەتەکان و کێشی پاک و گشتی و ڕەهەندەکانیان دیاری دەکات.
- بڕوانامەی سەرچاوە : سەرچاوەی بەرهەمهێنان دەسەلمێنێت، لەلایەن ژووری بازرگانییەوە دەرچووە.
- جاڕنامەی گومرگی : تۆمارکردنی فەرمی زانیاری کاڵاکان لە گومرگی ئێران.
- مۆڵەتی تایبەت (ئەگەر پێویست بوو) : وەک بڕوانامەی تەندروستی، مۆڵەتی کەرەنتینە، بڕوانامەی ستاندارد و هتد.
- بارکردنی نێودەوڵەتی (BL یان CMR) : بەپێی ئامرازەکانی گواستنەوە (رێگاوبان، دەریا، شەمەندەفەر، یان ئاسمانی).
- سیاسەتی بیمەی هەناردەکردن : مەترسییەکان لە کاتی گواستنەوەدا دەگرێتەوە.
ڕێکارەکانی گومرگی و ناردنی کاڵا
کاتێک بەڵگەنامەکان ئامادە کران و کاڵاکان کۆکرانەوە، هەناردەکار دەبێت بچێتە گومرگی ڕۆشتن (وەک گومرگی بازرگان، ڕازی، سرڤ، یان خوی).
لەم قۆناغەدا بەڵگەنامەکان دەپشکنرێت و پشکنینی فیزیکی ئەنجام دەدرێت و دواتر مۆڵەتی دەرچوون دەدرێت. بە شێوەیەکی ئاسایی هیچ باج و باج و باجێک لەسەر زۆربەی کاڵا هەناردەکراوەکان لە گومرگی ئێراندا سەپێنراو نییە، بەڵام وردبینی لە بەڵگەنامەسازیدا زۆر گرنگە.
ڕێگاکانی گواستنەوە لە ئێرانەوە بۆ تورکیا
ئێران و تورکیا چەندین سنووری وشکانییان هەیە، ئەمەش ئاسانکاری بۆ هەناردەکردنی ئاسان و خێرا دەکات:
1. گواستنەوەی ڕێگاوبان
ڕێگای سەرەکی لە ڕێگەی بارهەڵگر و ترێلێرەکانەوەیە کە بەم شوێنانەدا تێدەپەڕن:
- مەرزی بازرگان (ئازەربایجانی ڕۆژئاوا) : قەرەباڵغترین سنووری بازرگانی نێوان ئێران و تورکیا
- مەرزی ڕازی (خۆی)
- مەرزی سەرڤ (ورمێ)
ئەم شێوازە ئابووریتر و نەرمترە بۆ باری گەورە.
2. گواستنەوەی شەمەندەفەر
شەمەندەفەرە بارهەڵگرەکان لە ڕێگای وێستگەی شەمەندەفەری تەبرێز و ڕازی بەرەو تورکیا دەڕۆن. ئەم ڕێگایە بۆ کاڵای قورس و بەکۆمەڵ گونجاوە.
3. گواستنەوەی ئاسمانی
بۆ کاڵای سووک و بەنرخ، دەتوانرێت لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئیمام خومەینی بۆ ئەستەنبوڵ و ئەنقەرە کەڵک وەربگیرێت.
4. گواستنەوەی دەریایی
لە بەندەری ئیمام خومەینی یان بەندەری ڕەجایی (بەندەر عەباس)ەوە بۆ بەندەرەکانی مێرسین و ئیزمیری تورکیا، ئەم ڕێگایە بەدیلێکە بۆ بارکردنی گەورە یان کۆنتێنەر.
مامەڵەی دارایی و پسوڵەی پارەدان
دوو شێوازی سەرەکی هەیە بۆ یەکلاکردنەوەی دارایی: ١.
- گواستنەوەی وایەرلێس یان پارەدانی ئاڵوگۆڕی بیانی : بەزۆری بە یۆرۆ یان دۆلاری ئەمریکی، بۆ ئەژمێری بانکی لە تورکیا یان وڵاتانی تر.
- یەکلاکردنەوە لە ڕێگەی خزمەتگوزارییەکانی ئاڵوگۆڕەوە : بەکارهێنانی نووسینگەکانی ئاڵوگۆڕی مۆڵەتپێدراو بۆ گواستنەوەی خێرای دراو.
بە سەرنجدان بە سنووردارکردنی بانکی ئێران، کەڵک وەرگرتن لە خزمەتگوزاری ئاڵوگۆڕی متمانەپێکراو و پارێزراو زۆر باو و ئاساییە.
سوود و ئاستەنگە سەرەکییەکانی هەناردەکردن بۆ تورکیا
سوودەکانی: ١.
- نزیکیی جوگرافی و سنوورە وشکانییە بەرفراوانەکان
- پەرەسەندنی بەکاربردنی ناوخۆیی لە تورکیا و خواست لەسەر کاڵای تایبەتی ئێرانی
- ئاسانکاری گواستنەوە
- پەیوەندییە ئابوورییە بەردەوامەکان
تەحەددیاتەکان:
- ڕێسا ئاڵۆزەکانی گومرگی تورکیا
- پێداویستی ستانداردی بەرز
- کێبڕکێیەکی چڕ لەگەڵ هەناردەکارانی ئەوروپی و ئاسیا
- پرسی گواستنەوەی دراو و سزا نێودەوڵەتییەکان
شێرمارکێت
شارمارکێت پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە پەیوەندی بازرگانی لە نێوان پیشەسازییە جیاوازەکاندا لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی ئاسان دەکات. سایتەکە دەرفەتی بەنرخ بۆ کۆمپانیا و بزنسەکان دەڕەخسێنێت بۆ نمایشکردنی بەرهەم و خزمەتگوزارییەکانیان و هاوکاری لەگەڵ پیشەگەرەکانی تری پیشەسازی لە سەرانسەری جیهان.
وەک کۆمەڵگەیەکی تایبەت بە بازرگانی ئۆنلاین، شارمارکێت ژینگەیەک بۆ ئاڵوگۆڕی زانیاری و دامەزراندنی تۆڕی بازرگانی بۆ بەکارهێنەرانی پێشکەش دەکات. پلاتفۆرمەکە یارمەتی کۆمپانیاکان دەدات کە سوود لە دەرفەتە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان وەربگرن و پەیوەندییەکانیان لە ئاستی جیهانیدا فراوانتر بکەن.
لە شارمارکێت، ئەندامان دەتوانن بە ئاسانی کارلێک بکەن و هاوبەشی نوێ دەستپێبکەن لە کاتێکدا سایتەکە یارمەتی زیادکردنی هۆشیاری دەدات لەسەر براند و بەرهەمە جیاوازەکان لە بازاڕە نێودەوڵەتییەکان. ئەم پلاتفۆرمە بە تایبەتی ئامرازێکی بەهێز و کاریگەرە بۆ ئەو کەسانەی کە دەیانەوێت کاروباری جیهانی خۆیان فراوان بکەن.
ئەنجام
هەناردەکردنی کاڵا لە ئێرانەوە بۆ تورکیا، ئەگەر بە لێکۆڵینەوەی وردی بازاڕ و پابەندبوون بە ستانداردەکان و بەڵگەنامەسازی دروست و ڕێکارە دروستەکان ئەنجام بدرێت، دەتوانێت قازانج و بەردەوام و کاریگەرییەکی بەرزی هەبێت. نزیکیی دوو وڵات و فرە سنوور و دەرفەتە ئابوورییە هەمەچەشنەکانی تورکیا دەیکاتە یەکێک لە شوێنە سەرەکییەکانی هەناردەکردنی ئێران.
بە پلانی دروست و ڕاوێژکاری شارەزایانی بازرگانی و پابەندبوون بە یاساکانی هەردوو وڵات، هەناردەکارانی ئێران دەتوانن پشکێکی زیاتر لە بازاڕی تورکیا دەستەبەر بکەن.
