بۆچی کشانی جەستە ڕوودەدات؟
- گەشەی خێرای جەستە لە کاتی هەرزەکاری یان گەورەییدا
- گۆڕانی لەناکاوی کێش، وەک زیادبوون یان دابەزاندنی کێشی لەش بە شێوەیەکی بەرچاو
- دووگیانی و گۆڕانکارییە هۆرمۆنییەکانی پەیوەست بەوەوە
- ئەو هۆکارە بۆماوەییانەی کە پێست زیاتر تووشی کشانی پێست دەکەن
هێمای کشانی تازە بەزۆری سوور، پەمەیی، یان وەنەوشەیی دەبێت و بە تێپەڕبوونی کات، سپی یان زیو دەبێت. دەستنیشانکردنی قۆناغی نیشانەی کشانی جەستە زۆر گرنگە، چونکە نیشانە نوێیەکان باشتر وەڵامی چارەسەرکردن دەدەنەوە و کەمکردنەوەی دەرکەوتنی نیشانە کۆنەکان بە گشتی پێویستی بە کات و سەبرێکی زیاترە.
کاریگەری کشانی جەستە
- کاریگەری دەروونی: کەمبوونەوەی متمانە بەخۆبوون و وێنەی جەستە
- کاریگەری جەستەیی: بەزۆری بێ ئازارە، بەڵام لەوانەیە پێستی وشک یان خورانی لەگەڵ بێت لە حاڵەتە سووکەکاندا
- گرنگی چارەسەر: پاراستنی تەندروستی پێست و کەمکردنەوەی دەرکەوتنی کشانی کشانی مرۆڤ دەبێتە هۆی بەرزکردنەوەی متمانە و ڕەزامەندی لە دەرکەوتنی مرۆڤ.
هۆکار و جۆرەکانی کشانی جەستە
هەمیشە نیشانەی کشانی پێست نیشانەی نەخۆشی نییە، بەڵام ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە پێست لاستیکی سروشتی خۆی لەدەستداوە یان لە ژێر فشاری زۆردا بووە. تێگەیشتن لە هۆکاری وردی یەکەم هەنگاوە بۆ هەڵبژاردنی شێوازێکی چارەسەری کاریگەر.
هۆکارە سەرەکییەکانی کشانی جەستە
- زیادبوونی خێرای کێش یان دروستکردنی ماسولکەی چڕ
کاتێک چەوری یان ماسولکەکان بە خێرایی زیاد دەبن لە ماوەی کورتدا، پێست کاتێکی نابێت بۆ ئەوەی خۆی لەگەڵ قەبارە نوێیەکەدا بگونجێنێت. لە ئەنجامدا ڕیشاڵی کۆلاجین و ئیلاستین دەدڕێن. - دووگیانی
باوترین هۆکار لە ئافرەتاندا. لە کاتی دووگیانیدا پێستی سەر سک و مەمک بە خێرایی کشانی دەبێت. هەروەها گۆڕانی هۆرمۆنەکان پێست تەنکتر و هەستیارتر دەکات. - گۆڕانی هۆرمۆنەکان لە کاتی باڵغبوون یان وەستانی سوڕی مانگانە
لە قۆناغەکانی گەشەکردندا، ڕەنگە هەرزەکاران تووشی نیشانەی کشانی ڕان و کونی بن بەهۆی زیادبوونی خێرای باڵا و ماسولکەکانیانەوە. لە کاتی وەستانی سوڕی مانگانەدا کەمبوونەوەی ئیسترۆجین دەبێتە هۆی وشکبوونەوە و کەمبوونەوەی لاستیکی پێست. - هۆکارە بۆماوەییەکان و بۆماوەییەکان
ئەگەر مێژووی خێزانەکەت تووشی نیشانەکانی کشانی جەستە بوویت، ئەگەری تووشبوونت زیاترە. - بەکارهێنانی کرێم یان دەرمانی کۆرتیزۆل بۆ ماوەیەکی درێژ
ئەمانە بەرهەمهێنانی کۆلاجین لە پێستدا کەمدەکەنەوە، بەرگرییەکەی لە بەرامبەر کشانی پێستدا کەمدەکاتەوە.
جۆرەکانی سترێچ مارک
نیشانەکانی کشانی جەستە بە پێی ڕەنگ و قۆناغ بەسەر دوو گروپی سەرەکیدا دابەش دەکرێن :
- نیشانەکانی کشانی نوێ (Striae Rubra)
ئەمانە بەزۆری پەمەیی، سوور، یان وەنەوشەیی. لەم قۆناغەدا هێشتا خوێنبەرەکان چالاکن، ئەمەش وایکردووە چارەسەرکردن زۆر کاریگەرتر بێت.
🔹 ئەمە باشترین کاتە بۆ بەکارهێنانی کرێمی چاککردنەوە و زەیتی سروشتی. - کشانی کۆن (Striae Alba)
ئەمانە بە ڕەنگی سپی یان زیو دەردەکەون. درێژخایەنن و چارەسەرکردنیان قورسترە.
🔹 بەزۆری لەم قۆناغەدا چارەسەری لەیزەر یان مایکرۆنیدلینگ پێشنیار دەکرێت.
چارەسەری ماڵەوە و سروشتی بۆ کشانی جەستە
هەرچەندە چارەسەرە ماڵییەکان بەزۆری نیشانەکانی کشانی جەستە بە تەواوی لانابەن، بەڵام دەتوانن دەرکەوتنیان کەم بکەنەوە و پێست نەرم بکەنەوە و لاستیکی بگەڕێننەوە .
لێرەدا چەند شێوازێکی سروشتی و پشتگیری زانستی دەخەینەڕوو:
زەیتی شێدارکەرەوەی سروشتی
🔹 زەیتی گوێزی هیندی
زەیتی گوێزی هیندی پاکیزە دەوڵەمەندە بە ڤیتامین E و چەورییە بەسوودەکان، کە شێداری پێست بەرز دەکەنەوە و هاندەری دووبارە دروستبوونەوەی خانەکانن . مەساجکردنی ڕۆژانە بەم زەیتە دەتوانێت سوربوونەوەی کشانی نوێ زۆر کەم بکاتەوە.
🔹 زەیتی بادەم شیرین
لێکۆڵینەوەکان دەریانخستووە کە بەکارهێنانی بەردەوامی زەیتی بادەمی شیرین بەتایبەتی لەکاتی دووگیانیدا ئەگەری تووشبوون بە کشانی کشانی جەستە تا 60% کەم دەکاتەوە.
🔹 زەیتی ئەرگان
زەیتی ئەرگان پڕە لە ترشی چەوری و دژە ئۆکسێنەر و یارمەتی زیادکردنی بەرهەمهێنانی کۆلاجین دەدات لە پێستدا. بەکارهێنانی بەردەوام نیشانەکانی کشانی جەستە سووک دەکات و پێست نەرمتر دەکات.
ئالۆڤێرا: چارەسەرکەری پێستی سروشت
جێڵی ئالۆڤێرا تایبەتمەندی چاککردنەوە و دژە هەوکردنی هەیە. بەکارهێنانی جێڵی پاک بۆ شوێنە تووشبووەکان پرۆسەی چاکبوونەوەی پێست خێراتر دەکات.
بۆ باشترین ئەنجام، ڕۆژانە دووجار مەساجی جێڵەکە بکە لەسەر پێستی پاک و دوای ٢٠ خولەک بیشۆ.
سکرابی سروشتی بۆ قڵیشاندنی پێست
قڵیشاندنی نەرم یارمەتی لابردنی خانە مردووەکانی پێست دەدات و هەڵمژینی بەرهەمەکانی چاککردنەوە بەرز دەکاتەوە.
تێکەڵە پێشنیار کراوەکان:
- شەکری قاوەیی + زەیتی زەیتون
- قاوەی وردکراو + هەنگوینی سروشتی
ئەم تێکەڵانە بە جوڵەیەکی بازنەیی مەساجی پێست بکە، هەفتەی ٢-٣ جار.
ڤیتامین و خۆراکی کاریگەر
خۆراکی تەندروست شانبەشانی چارەسەرە ناوچەییەکان ڕۆڵێکی سەرەکی دەگێڕێت:
- ڤیتامین C: پێویستە بۆ دروستکردنی کۆلاجین. (پرتەقاڵ، بیبەری زەنگۆڵە، کیوی)
- ڤیتامین E: تایبەتمەندی دژە ئۆکسانی هەیە کە پێست لە تێکچوون دەپارێزێت. (گوێز و زەیتی ڕووەکی)
- زینک: یارمەتی دووبارە دروستبوونەوەی خانەکانی پێست دەدات.
شێدارکەرەوەی ڕۆژانە
پێستی وشک زیاتر تووشی کشانی پێست دەبێت. بەکارهێنانی بەردەوامی کرێمی شێدارکەرەوە کە ترشی هیالۆرۆنیکی تێدایە یان کرێمی سادەی منداڵان دەتوانێت بەرگری پێست زیاد بکات.
ڕێگریکردن لە کشانی پێست: باشترین ڕێگا بۆ تەندروست و جوانی پێست
هەمیشە خۆپاراستن ئاسانترە لە چارەسەرکردن. بەزۆری نیشانەی کشانی پێست کاتێک دەردەکەوێت کە ئێمە بەپێی پێویست گرنگی بە پێستمان نەدەین، یان کاتێک جەستە گۆڕانکاری خێرای بەسەردا دێت بەبێ ئەوەی کاتێکی تەواو بۆ پێست ڕێکبخات. بە چەند خوویەکی سادە بەڵام کاریگەر، دەتوانیت تا ڕادەیەکی زۆر ڕێگری لە دروستبوونیان بکەیت.
یەکەم و گرنگترین هۆکار ئاودانی بەردەوامی پێستە . پێستی وشک زۆر زیاتر لاوازە و خێراتر لاستیکی لەدەست دەدات. بەکارهێنانی کرێمی شێدارکەرەوە، غسولی لەش، یان زەیتی سروشتی وەک زەیتی بادەم یان ئەرگان ڕۆژانە دەبێتە هۆی بەهێزکردنی بەربەستی پاراستنی پێست. ئەگەر دووگیانیت، لە مانگەکانی سەرەتاوە دەست بکە بە شێدارکردنی سک و مەمکەکانت بۆ ئەوەی لە قۆناغەکانی دواتردا نیشانەی کشانی جەستەت نەبێت.
ئامۆژگاری دووەم بریتییە لە خۆراکدانی دروست و وەرگرتنی ئاوی پێویست . پێستی خۆراکی باش کەمتر زیانی پێدەگات. خۆراکی دەوڵەمەند بە ڤیتامین A و C و E لەگەڵ کانزاکانی وەک زینک و مەگنیسیۆم یارمەتی بەرهەمهێنانی کۆلاجین دەدات و نەرمی پێست زیاد دەکات. بیرت نەچێت ڕۆژانە ٨ پەرداخ ئاو بخۆیتەوە؛ پێستی وشکبوونەوەی زیاتر تووشی وشکبوونەوە و نیشانە دەبێت.
هەروەها پێویستە خۆت بەدوور بگرێت لە گۆڕانی لەناکاوی کێش . ڕێجیمێکی زۆر یان زیادبوونی کێشی خێرا وا دەکات پێست لەڕادەبەدەر کشێتەوە. ئەگەر پلانت هەیە کێشت بگۆڕیت، وردە وردە بیکە بۆ ئەوەی پێستت کاتێکی هەبێت بۆ چاکبوونەوە.
ستراتیژییەکی تری کاریگەر وەرزشی بەردەوامە . چالاکیی جەستەیی سوڕی خوێن باشتر دەکات، ئەمەش ڕێگە بە خانەکانی پێست دەدات ئۆکسجین و ماددە خۆراکیەکانی زیاتر وەربگرن. ئەنجامەکەی پێست تەندروستتر و خۆڕاگرترە.
لە کۆتاییدا، گرنگە دوور بکەویتەوە لە بەکارهێنانی درێژخایەنی دەرمانی کۆرتیزۆل بەبێ چاودێری پزیشک . ئەم دەرمانانە کۆلاجین لاواز دەکەن، وا دەکات پێست زیاتر ئامادەبێت بۆ کشانی پێست.
لە کاتێکدا جینات ڕۆڵی هەیە لە گەشەکردنی نیشانەکانی کشانی جەستەدا، بەڵام پەیڕەوکردنی ئەم ئامۆژگاریانە ئەگەری ئەوان بە شێوەیەکی بەرچاو کەمدەکاتەوە و پێستت گەنج و تەندروست دەربخات.
تێکەڵکردنی چارەسەری سروشتی و تایبەتمەند: گیراوەیەکی زیرەک بۆ پێستت
چارەسەرکردنی نیشانەکانی کشانی جەستە پرۆسەیەکی وردە وردە و باشترین ئەنجامەکان کاتێک بەدەست دێت کە هاوسەنگی لە نێوان چارەسەری ماڵەوە و پیشەیی دروست دەکەیت. زۆرێک لە پزیشکانی پێست و پسپۆڕانی جوانکاری پێیان وایە تێکەڵکردنی ڕێگا تەواوکەرەکان دەتوانێت کاریگەری چارەسەرکردن دوو هێندە بکات.
بۆ نموونە ئەوانەی کە مایکرۆنێدلینگ یان دانیشتنی لەیزەر لەگەڵ زەیتی سروشتی (وەک ئەرگان) یان کرێمێک کە ڕێتینۆڵیان تێدایە تێکەڵ دەکەن، زۆرجار ئەنجامێکی نەرمتر و یەکسانتر و درێژخایەنتر بەدەستدەهێنن. دوای چارەسەرە کلینیکیەکان، پێست لە قۆناغی دووبارە دروستبوونەوەی خانەییدایە، هەروەها ماددە خۆراکییە سروشتییەکان یارمەتی خۆراکدان و چاککردنەوەی پێست دەدەن بە شێوەیەکی کاریگەرتر.
جگە لەوەش تێکەڵکردنی جێڵی سروشتی ئالۆڤێرا لەگەڵ کرێمی چاککردنەوەی پزیشکی دەتوانێت هەوکردنی دوای لەیزەر کەم بکاتەوە و پرۆسەی چاکبوونەوە خێراتر بکات.
بیرۆکەی سەرەکی ئەوەیە کە چارەسەرە سروشتییەکان ڕۆڵی پاڵپشت دەگێڕن و یارمەتی پێست دەدەن باشتر پێکهاتە چارەسەرییەکان هەڵبمژێت.
بەڵام زۆر گرنگە کە ئەم تێکەڵەیە لەلایەن پزیشکی پێستەوە سەرپەرشتی بکرێت . ڕەنگە هەندێک لە پێکهاتەکانی بنەمای ڕووەکی کارلێک لەگەڵ پێکهاتە کیمیاییەکان بکەن و ببنە هۆی هەستیاری یان هەوکردن. پزیشک دەتوانێت باشترین تێکەڵەی چارەسەرکردن پێشنیار بکات بە پشتبەستن بە جۆری پێستت و تەمەن و توندی نیشانەکانی کشانی پێستت.
هەروەها شێوازی ژیان شانبەشانی چارەسەرکردن زۆر گرنگە. ئەگەر بەردەوام بیت لە خووەکانی خواردنی ناتەندروست یان پشتگوێخستنی ئاودان لە دوای ڕێکارە کلینیکیەکان، لەوانەیە نیشانەکانی کشانی جەستە بگەڕێنەوە. بۆیە تەندروستی پێست پرۆسەیەکی بەردەوامە کە پێویستی بە گرنگیدان بە ناوەوە و دەرەوە هەیە.
لە کۆتاییدا ئەزموون دەڵێت سەبر و یەکگرتوویی گرنگترین هۆکارن بۆ سەرکەوتن. هێماکانی کشانی جەستە بە شەوێک دەرناکەون و کات و چاودێرییەکی دروست و ڕێکوپێکی دەوێت بۆ ئەوەی کاڵببنەوە.
ئامۆژگارییەکانی پڕۆ بۆ هەڵبژاردنی بەرهەمەکانی چارەسەری کشانی کشانی
بازاڕەکە پڕە لە کرێم و زەیت و جێڵ کە هەریەکەیان بانگەشەی چارەسەرکردنی کشانی جەستە دەکەن. ڕاستییەکە ئەوەیە، هەڵبژاردنی بەرهەمی گونجاو نیوەی شەڕی چارەسەرکردنە .
هەڵبژاردنی بەرهەمی گونجاو بۆ کشانی کشانی جەستەت
پێش کڕین دڵنیابە کە دەزانیت کشانی جەستەت لە چ قۆناغێکدادایە، ئەگەر تازە و سوور بوو، ئەوا ئەو بەرهەمانە کە پێکهاتەی شێدارکەرەوە، ئالۆڤێرا، یان ڤیتامین E یان تێدایە باشترین کاریگەرییان هەیە.
بەڵام ئەگەر نیشانەکانی کشانی جەستەت سپی بوون و کۆنتر بوون، ئەوا کرێمەکان کە ڕێتینۆڵ و ترشی هیالۆرۆنیکی و پێپتیدی چاککەرەوەیان تێدایە گونجاوترن، چونکە هاندەری نوێبوونەوەی کۆلاجینن.
پێکهاتە سەلمێنراوەکانی زانستی
لە کاتی بازاڕکردندا سەرمایەی پێکهاتەکان بپشکنە. کاریگەرترین پێکهاتەکان بۆ چارەسەری کشانی کشانی جەستە بریتین لە:
- ڕێتینۆڵ (ڤیتامین A): یارمەتی دووبارە دروستبوونەوەی خانەکانی پێست دەدات
- ترشی هیالۆرۆنیک: ئاودان و لاستیکی بەرز دەکاتەوە
- پانتینۆڵ و ئالانتۆین: ئارامکەرەوە و دژە هەوکردن
- کەرەی شیا و زەیتی سروشتی: بە قووڵی خۆراک دەدات بە پێست
ئەو بەرهەمانەی کە چەندین لەو پێکهاتانە تێکەڵ دەکەن بەزۆری کاریگەرترن.
یەکدەنگی و کاریگەری و سەلامەتی
هەموو بەرهەمێک پێویستی بە بەکارهێنانی بەردەوام و بەردەوام هەیە بۆ بەدەستهێنانی ئەنجام. هیچ کرێمێک تەنها لە چەند ڕۆژێکدا موعجیزە ناکات.
هەروەها تەنها ئەو براندە متمانەپێکراوانە بەکاربهێنە کە بڕوانامەی تەندروستییان هەیە بۆ کەمکردنەوەی مەترسی هەستیاری یان زیانگەیاندن بە پێست. باشتر وایە سەرەتا هەر بەرهەمێکی نوێ لەسەر شوێنێکی بچووک تاقی بکەیتەوە.
لە کۆتاییدا ڕاوێژ بە پزیشکەکەت یان ڕاوێژکاری چاودێری پێست بکە بۆ ئەوەی یارمەتیت بدات لە هەڵبژاردنی باشترین بەرهەم بۆ پێداویستییەکانی پێستت.
پوختە
ڕەنگە لە یەکەم نیگادا نیشانەکانی کشانی جەستە بێزارکەر دەرکەون، بەڵام بە زانیاری دروست، چاودێری بەردەوام و هەڵبژاردنی چارەسەری زیرەک، دەتوانرێت دەرکەوتنیان بە شێوەیەکی بەرچاو کەم بکرێتەوە.
تێکەڵکردنی چارەسەری سروشتی و خۆراکی گونجاو و وەرزشکردن و گیراوەی کلینیک یارمەتی پێستت دەدات گەنجتر و نەرمتر و تەندروستتر بێت.
لەبیرت بێت، چارەسەری سەرکەوتوو تەنها پەیوەندی بە بەرهەمەکەوە نییە- پەیوەندی بە یەکگرتوویی و شێوازی ژیانی تەندروستەوە هەیە.
ئەگەر دەتەوێت باشترین بەرهەمەکانی چارەسەرکردنی کشانی کشانی لە براندە جیهانییە بەناوبانگەکان ببینیت و لێیان بکۆڵیتەوە، پێشنیار دەکەین سەردانی پلاتفۆرمی تایبەتی شارمارکێت بکەیت.
شارمارکێت، وەک ئاماژەیەک بۆ ناساندن و بەستنەوەی بەرهەمهێنەران، دابینکەران، و ناوەندە پزیشکییەکان لە بواری تەندروستی و جوانکاری , کۆمەڵێک براندی متمانەپێکراوتان پێشکەش دەکات بۆ ئەوەی بتوانیت هەڵبژاردنی ئاگادارانە بکەیت.
