PRP  چیست؟ بررسی کامل روش درمانی پلاسمای غنی از پلاکت در زیبایی پوست و مو

مکانیسم عمل PRP

برای اینکه درک کنیم چرا پی آر پی (PRP) تا این حد در پزشکی و زیبایی مؤثر است، باید به مکانیسم عمل آن توجه کنیم.

PRP در واقع نوعی فرآورده خونی است که از خون خود فرد تهیه می شود. در این روش ابتدا مقدار کمی خون از بیمار گرفته می شود، سپس این خون در دستگاه سانتریفیوژ قرار می گیرد. سانتریفیوژ با سرعت بالا اجزای خون را بر اساس وزن مخصوصشان جدا می کند. در نتیجه، پلاکت ها که سرشار از فاکتورهای رشد (Growth Factors) هستند، در یک لایه متمرکز جمع می شوند. این لایه همان پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP است.

پلاکت ها در بدن تنها برای لخته سازی خون نیستند، بلکه آن ها حاوی پروتئین ها و فاکتورهای رشد ویژه ای هستند که می توانند فرآیندهای ترمیم و بازسازی بافت ها را فعال کنند. هنگامی که PRP به پوست یا نواحی مورد نظر تزریق می شود، این فاکتورها باعث تحریک سلول های بنیادی و افزایش تولید کلاژن و الاستین می شوند. به همین دلیل است که پوست شاداب تر، موها قوی تر و زخم ها سریع تر بهبود می یابند.

برای مثال:

• در زیبایی پوست، این فاکتورهای رشد باعث افزایش ضخامت و کشسانی پوست می شوند.
• در درمان ریزش مو، آن ها فولیکول های ضعیف مو را تحریک کرده و چرخه رشد مو را فعال می کنند.
• در پزشکی ورزشی و ارتوپدی، این فاکتورها به ترمیم سریع تر رباط ها و تاندون ها کمک می کنند.

به بیان ساده، مکانیسم عمل PRP بر پایه استفاده از توان طبیعی بدن برای ترمیم خود است، با این تفاوت که این فرآیند با تزریق پلاسمای غنی شده، تقویت و تسریع می شود.

کاربردهای زیبایی PRP

روش پی آر پی (PRP) طی سال های اخیر به یکی از محبوب ترین درمان های زیبایی غیرجراحی تبدیل شده است. دلیل این محبوبیت، طبیعی بودن فرآیند و کم خطر بودن آن است؛ چرا که از خون خود فرد استفاده می شود و احتمال واکنش های آلرژیک یا رد درمان بسیار پایین است.

مهم ترین کاربردهای زیبایی PRP عبارت اند از:

جوان سازی پوست صورت

تزریق PRP در پوست صورت موجب افزایش تولید کلاژن و الاستین می شود. نتیجه این فرآیند، پوستی سفت تر، روشن تر و با چین وچروک های کمتر است. به همین دلیل به PRP لقب «درمان ضد پیری طبیعی» داده اند.

درمان ریزش مو

یکی از پرطرفدارترین کاربردهای PRP، استفاده در درمان ریزش مو است. وقتی PRP به پوست سر تزریق می شود، فولیکول های مو تحریک شده و چرخه رشد مو فعال می شود. این روش هم در مردان با ریزش ارثی و هم در زنان با کم پشتی مو نتایج خوبی داشته است.

رفع تیرگی و گودی زیر چشم

PRP با بهبود گردش خون و افزایش بازسازی بافت ها می تواند تیرگی و گودی زیر چشم را کاهش دهد. برخلاف پرکننده ها (فیلرها) که موقتی هستند، این روش باعث بهبود کیفی پوست در ناحیه زیر چشم می شود.

بهبود جای زخم و اسکار آکنه

تزریق PRP در نواحی دارای اسکار یا جای جوش باعث تحریک سلول ها برای بازسازی بافت جدید می شود. این روند به مرور سطح پوست را هموارتر کرده و ظاهر جای زخم ها را کاهش می دهد.

ترکیب با سایر روش های زیبایی

PRP به تنهایی مؤثر است، اما بسیاری از کلینیک ها آن را در کنار درمان هایی مانند میکرونیدلینگ یا لیزر جوان سازی استفاده می کنند. در این حالت، کانال های ایجادشده توسط سوزن های ظریف یا لیزر، جذب PRP را افزایش داده و اثرات درمان چند برابر می شود.

به طور کلی، کاربردهای زیبایی PRP بر پایه تحریک طبیعی بدن برای بازسازی است و به همین دلیل، روشی کم عارضه، طبیعی و در عین حال اثربخش به حساب می آید.

کاربردهای پزشکی PRP

در کنار کاربردهای زیبایی، پی آر پی (PRP) جایگاه ویژه ای در پزشکی ترمیمی و درمان های غیرجراحی پیدا کرده است. این روش به دلیل توانایی در بازسازی بافت ها و تحریک فرآیندهای طبیعی بدن، در شاخه های مختلف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.

ارتوپدی و درمان آسیب های مفصلی

یکی از شناخته شده ترین حوزه های پزشکی که از PRP استفاده می کند، ارتوپدی است. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت در اطراف مفاصل آسیب دیده می تواند التهاب را کاهش داده و بازسازی غضروف را تحریک کند.

• در آمریکا، از PRP برای درمان آرتروز زانو و آسیب های رباطی ورزشکاران حرفه ای استفاده می شود.
• در ترکیه، کلینیک های ورزشی مدرن، PRP را به عنوان بخشی از پروتکل های توان بخشی بعد از آسیب های ورزشی معرفی کرده اند.
• در روسیه نیز این روش به ورزشکاران حرفه ای تیم های فوتبال و هاکی پیشنهاد می شود.

ترمیم تاندون و رباط ها

آسیب به تاندون ها (مانند آرنج تنیس بازان یا تاندون آشیل) اغلب سخت درمان می شود. تزریق PRP با افزایش جریان خون و تحریک سلول ها به بازسازی، به بهبود سریع تر کمک می کند.

دندانپزشکی و جراحی فک و صورت

PRP در دندانپزشکی برای ترمیم لثه، درمان بیماری های پریودنتال و کمک به بهبود سریع تر زخم های جراحی فک به کار می رود. در ایران و کشورهای خلیج فارس، استفاده از PRP در کاشت ایمپلنت دندانی نیز به شدت رایج شده است.

جراحی های ترمیمی و سوختگی ها

بیماران با سوختگی های وسیع یا زخم های مزمن (مانند زخم پای دیابتی) اغلب با مشکلات ترمیم مواجه اند. تزریق PRP در این بیماران می تواند روند بازسازی پوست و بافت نرم را تسریع کند. در چین، این روش بخشی از درمان استاندارد در کلینیک های سوختگی است.

زنان و زایمان

در برخی کلینیک های تخصصی، از PRP برای بهبود کیفیت بافت واژن و درمان مشکلاتی مانند خشکی یا کاهش خاصیت ارتجاعی استفاده می شود. همچنین در بازسازی پس از زایمان نیز به کار گرفته شده است.

مراحل انجام پی آر پی (PRP)

فرآیند پی آر پی بسیار ساده اما تخصصی است و باید در کلینیک های معتبر توسط پزشک یا کارشناس آموزش دیده انجام شود. اولین مرحله، گرفتن نمونه خون از بیمار است. معمولا حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی لیتر خون کافی است و این کار مشابه نمونه گیری های معمول آزمایشگاهی انجام می شود. سپس خون گرفته شده در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار می گیرد. این دستگاه با سرعت بالا می چرخد و اجزای خون را بر اساس وزن مخصوص جدا می کند. در نتیجه، پلاسمای غنی از پلاکت از سایر بخش های خون مثل گلبول های قرمز و سفید جدا می شود.

مرحله بعدی، آماده سازی ناحیه درمان است. بسته به هدف استفاده، پزشک ممکن است پوست یا پوست سر را با مواد ضدعفونی کننده تمیز کند و در صورت نیاز از کرم های بی حس کننده موضعی استفاده شود تا بیمار درد و ناراحتی کمتری احساس کند. سپس، پلاسمای غنی از پلاکت به وسیله سرنگ های ظریف یا در مواردی با دستگاه های مخصوص (مثل درماپن برای پوست) به ناحیه مورد نظر تزریق می شود. این تزریق ها در نقاط مختلف انجام می شوند تا توزیع مواد به طور یکنواخت صورت گیرد.

کل فرآیند معمولا بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد و پس از آن بیمار می تواند به فعالیت های روزمره خود بازگردد. البته توصیه می شود تا چند ساعت بعد از درمان از شست وشوی ناحیه و استفاده از مواد آرایشی یا تحریک کننده خودداری شود. برای رسیدن به بهترین نتیجه، اغلب نیاز به چند جلسه درمانی است که با فاصله چند هفته ای انجام می شوند. تعداد جلسات دقیق بر اساس نوع مشکل، سن بیمار و نظر پزشک تعیین می شود.

مقایسه PRP با روش های مشابه

وقتی صحبت از جوان سازی پوست و درمان ریزش مو می شود، روش های متعددی در دسترس هستند. هر کدام مزایا و محدودیت های خاص خود را دارند. در این بخش، پی آر پی را با چند روش پرکاربرد دیگر مقایسه می کنیم تا دید روشن تری نسبت به انتخاب داشته باشید.

مقایسه PRP با مزوتراپی

مزوتراپی شامل تزریق کوکتل های آماده ای از ویتامین ها، مواد معدنی و داروهای تقویتی به پوست یا پوست سر است. در حالی که مزوتراپی مواد خارجی به بدن وارد می کند، PRP از خون خود فرد استخراج می شود و همین موضوع احتمال حساسیت و عوارض جانبی را بسیار کاهش می دهد. همچنین، اثربخشی PRP به دلیل وجود فاکتورهای رشد طبیعی، ماندگارتر از مزوتراپی است.

مقایسه PRP با میکرونیدلینگ

میکرونیدلینگ با ایجاد سوراخ های ریز روی پوست باعث تحریک کلاژن سازی می شود. اگرچه این روش به تنهایی موثر است، اما وقتی با PRP ترکیب می شود (میکرونیدلینگ همراه با PRP یا اصطلاحا "درمان خون آشام") نتایج به مراتب بهتر و سریع تر حاصل می شود. بنابراین، میکرونیدلینگ را می توان مکمل بسیار خوبی برای PRP دانست.

مقایسه PRP با لیزر جوان سازی پوست

لیزرها با تاباندن انرژی به لایه های مختلف پوست باعث بازسازی و تحریک کلاژن می شوند. اما ممکن است برای همه انواع پوست مناسب نباشند و در برخی افراد خطر لک یا قرمزی طولانی مدت ایجاد کنند. در مقابل، PRP  محدودیت کمتری دارد و برای اغلب افراد با تیپ پوستی مختلف قابل استفاده است. البته لیزر نتایج سریع تری نشان می دهد، اما PRP اثر طبیعی تر و تدریجی تری دارد.

مقایسه PRP با کاشت مو

برای افرادی که دچار ریزش موی شدید و گسترده هستند، کاشت مو ممکن است تنها راهکار قطعی باشد. اما PRP می تواند به عنوان درمانی مکمل قبل و بعد از کاشت مو عمل کند. این روش با تقویت فولیکول ها و افزایش خون رسانی، هم کیفیت موهای کاشته شده را بالا می برد و هم روند ترمیم پوست سر را تسریع می کند.

عوارض و مراقبت های پس از PRP

هیچ درمان زیبایی کاملاً بدون عارضه نیست، حتی اگر از خون خود فرد استفاده شود. اما خوشبختانه، عوارض  PRP معمولاً خفیف و موقتی هستند و در مدت کوتاهی برطرف می شوند. شناخت این موارد و رعایت مراقبت های پس از تزریق، تأثیر زیادی در بهبود نتایج دارد.

عوارض احتمالی PRP

پس از انجام درمان، ممکن است فرد با موارد زیر مواجه شود:

• تورم و قرمزی: در ناحیه تزریق به ویژه صورت یا پوست سر، که معمولاً طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت برطرف می شود.
• کبودی یا درد خفیف: به دلیل ورود سوزن ها، به خصوص در افرادی که پوست حساس دارند.
• خارش یا سوزش موقت: که بیشتر به دلیل تحریک پوست ایجاد می شود.
• عفونت (بسیار نادر): اگر اصول استریل در کلینیک رعایت نشود، امکان عفونت وجود دارد.

مراقبت های بعد از PRP

برای اینکه بهترین نتیجه از درمان حاصل شود، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. عدم شست وشوی محل تزریق تا ۲۴ ساعت پس از درمان.
2. پرهیز از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید و استفاده از ضدآفتاب مناسب.
3. اجتناب از ورزش سنگین، سونا و استخر حداقل تا ۴۸ ساعت.
4. نوشیدن آب کافی برای کمک به بازسازی سلول ها و رطوبت پوست.
5. خودداری از مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین و ایبوپروفن تا چند روز بعد از درمان (مگر با تجویز پزشک).
6. استفاده از کمپرس سرد در صورت وجود تورم یا کبودی.

به طور کلی، رعایت این مراقبت ها موجب می شود که عوارض خفیف سریع تر برطرف شوند و روند ترمیم و کلاژن سازی به شکل بهینه انجام گیرد.

هزینه و دسترسی به PRP در کشورهای مختلف

هزینه PRP  پلاسمای غنی از پلاکت بسته به کشور، کلینیک، تعداد جلسات درمانی و تجهیزات مورد استفاده متفاوت است. همچنین نرخ دلار و شرایط اقتصادی هر کشور، تأثیر مستقیمی بر قیمت نهایی دارد. بررسی برخی کشورها نشان می دهد:

• ایران: میانگین هزینه هر جلسه PRP پوست یا مو بین ۱۵۰تا ۳۰۰ دلار است. قیمت به شهر و تخصص پزشک بستگی دارد.
• ترکیه: به دلیل مراکز مجهز و گردشگری درمانی، هزینه ها معمولاً ۲۵۰تا ۴۵۰ دلار برای هر جلسه متغیر است.
• عراق (کردستان و بغداد): قیمت تقریبی بین ۲۰۰تا ۳۵۰ دلار است. دسترسی به کلینیک های مجهز در شهرهای بزرگ راحت تر است.
• روسیه: هزینه ها بین ۲۰۰تا ۵۰۰ دلار متفاوت است و در شهرهای بزرگ مثل مسکو و سنت پترزبورگ بالاتر است.
• آمریکا: قیمت هر جلسه PRP معمولاً ۳۰۰تا ۷۰۰ دلار است و به طور متوسط ۳ جلسه برای نتایج بهینه توصیه می شود.
• چین و کشورهای خلیج فارس: قیمت ها بین ۲۵۰تا ۶۰۰ دلار متغیر است و کلینیک های مجهز در شهرهای بزرگ و مناطق گردشگری درمانی فعال هستند.

نکات مهم برای دسترسی به  PRP

• استفاده از کلینیک های معتبر و دارای مجوز رسمی، برای اطمینان از کیفیت و ایمنی درمان ضروری است.
• برنامه درمانی معمولاً ۳ تا ۶ جلسه به فاصله ۴ تا ۶ هفته، برای نتیجه بهینه توصیه می شود.
• بسیاری از کلینیک ها، به خصوص در کشورهای پیشرفته، خدمات مشاوره آنلاین و بررسی شرایط بیمار قبل از مراجعه حضوری ارائه می دهند.

با توجه به این اطلاعات، افراد می توانند با بودجه و شرایط خود، بهترین گزینه را در کشور خود یا کشورهای دیگر انتخاب کنند و با خیال راحت به درمان PRP دسترسی پیدا کنند.

نتیجه گیری

درمان با   PRP پلاسمای غنی از پلاکت یکی از روش های نوین و مؤثر در زیبایی پوست و درمان ریزش مو است که با توجه به شرایط بدنی، سن و نوع مشکل هر فرد، برنامه درمانی متفاوت دارد. این روش کم تهاجمی، نیاز به جراحی ندارد و دوره ریکاوری کوتاه مدت آن، مزیتی بزرگ برای متقاضیان محسوب می شود. همچنین بررسی کشورها نشان می دهد که هزینه و دسترسی به  PRP  بسته به شرایط اقتصادی و امکانات کلینیک ها متفاوت است، اما با انتخاب صحیح، می توان بهترین نتایج را کسب کرد.
شارمارکت یک پلتفرم جامع بین المللی است که خدمات زیبایی و پزشکی را در سراسر جهان معرفی می کند. کاربران می توانند به کمک این پلتفرم، کلینیک ها و مراکز درمانی معتبر را در کشورهای مختلف مانند ایران، ترکیه، روسیه، آمریکا، چین و کشورهای خلیج فارس پیدا کنند و با مشاهده قیمت ها و خدمات، انتخابی هوشمندانه داشته باشند.