در این مقاله شش بازار کلیدی را بررسی می کنیم که هر کدام برای صادرکنندگان ایرانی و منطقه ای فرصت ها و چالش های متفاوتی دارند: ایران به عنوان یک تولیدکننده در حال رشد تحت تحریم، عراق به عنوان بازاری تشنه بازسازی، روسیه با منابع عظیم چوب اما اقتصاد تحت فشار، ترکیه به عنوان رقیب مستقیم و قدرتمند، چین به عنوان غول بی رقیب تولید انبوه و در نهایت کشورهای انگلیسی زبان (آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا) که بزرگ ترین واردکنندگان مبلمان با ارزش افزوده بالا هستند.
بازار جهانی صادرات مبلمان در یک نگاه (2024-2025)
بر اساس آخرین گزارش ITC و Statista، چین با فاصله زیاد همچنان سلطان بلامنازع است و بیش از 39 درصد کل صادرات جهانی مبلمان را در اختیار دارد (حدود 72 میلیارد دلار در سال 2024). پس از آن ویتنام با جهش خیره کننده (رشد 26 درصدی سالانه) به رتبه دوم رسیده و لهستان، آلمان و ایتالیا در رده های بعدی قرار دارند.
ترکیه در رتبه هشتم جهان ایستاده و تنها کشور خاورمیانه ای است که در جمع 10 صادرکننده برتر حضور دارد. ایران در سال 2024 با حدود 180 میلیون دلار صادرات رسمی در رتبه 53 جهان قرار گرفت، اما آمار غیررسمی (صادرات چمدانی و از طریق واسطه به عراق و افغانستان) این عدد را تا 350-400 میلیون دلار تخمین می زند.
روسیه پیش از جنگ اوکراین صادرکننده قابل توجهی بود، اما اکنون به دلیل تحریم ها عمدتاً به بازارهای آسیای مرکزی و چین محدود شده. عراق تقریباً هیچ صادراتی ندارد و یکی از بزرگ ترین واردکنندگان منطقه به شمار می رود. کشورهای انگلیسی زبان در مجموع بیش از 45 میلیارد دلار مبلمان وارد می کنند که آمریکا به تنهایی 34 میلیارد دلار از این مقدار را به خود اختصاص داده است.
تقاضای جهانی اکنون به سمت سه روند اصلی حرکت می کند: مبلمان پایدار و دوستدار محیط زیست، مبلمان هوشمند و چندمنظوره (مناسب دورکاری) و مبلمان با قیمت رقابتی برای طبقه متوسط در حال رشد کشورهای در حال توسعه. همین سه روند، نقشه راه را برای هر صادرکننده ای مشخص می کند.
شرایط واقعی صادرات مبلمان در سال 2025
صادرات مبلمان دیگر فقط بسته بندی و ارسال نیست؛ یک زنجیره پیچیده از استانداردها، تعرفه ها، مسیرهای حمل و ریسک های سیاسی-اقتصادی است. در عمل، هر بازار هدف یک «پکیج دردسر + فرصت» متفاوت ارائه می دهد.
چین و ویتنام با تولید انبوه و هزینه پایین حمل کانتینری (حدود 2500 تا 3500 دلار برای یک کانتینر 40 فوت به اروپا) همچنان ارزان ترین گزینه هستند، اما کشورهای دیگر برای رقابت باید روی کیفیت، سرعت تحویل یا بازارهای نزدیک تمرکز کنند.
مهم ترین الزامات جهانی امروز:
· گواهینامه FSC یا PEFC برای چوب پایدار (در اروپا و کشورهای انگلیسی زبان تقریباً اجباری شده).
· استاندارد ضدآتش BS 7176 یا California TB117-2013 (برای بازار آمریکا و بریتانیا).
· برچسب EUTR اروپا (ممنوعیت چوب غیرقانونی).
· تست فرمالدهید (CARB Phase 2 در آمریکا، E1 در اروپا).
تعرفه ها هم داستان خودش را دارد: آمریکا روی مبلمان چینی 25٪ تعرفه ضددامپینگ وضع کرده، اما مبلمان ترکیه و ویتنام تقریباً بدون تعرفه وارد می شود. اتحادیه اروپا با ترکیه توافق گمرکی دارد و تعرفه صفر اعمال می کند، اما برای ایران و روسیه به ترتیب 14٪ و تا 40٪ عوارض ضددامپینگ وجود دارد.
بهترین مسیرهای لجستیکی برای صادرکنندگان منطقه:
· ایران → عراق: کامیونی از طریق مهران و شلمچه، هزینه 3500 تا 5500 دلار برای تریلی، زمان 4-7 روز.
· ایران → روسیه: بندر آستاراخان یا نووروسییسک از طریق دریای خزر، هزینه کانتینر 20 فوت حدود 4800 دلار، زمان 12-18 روز.
· ترکیه → اروپا: روزانه صدها تریلی از مرزهای بلغارستان و یونان، هزینه 3800 یورو برای تریلی کامل.
· چین → همه جا: بندر نینگبو-شانگهای، کانتینر 40 فوت به آمریکا حدود 9000 دلار (به دلیل کمبود کانتینر در 2025 هنوز بالاست).
بزرگ ترین مانع ایران تحریم های بانکی و بیمه کشتی است؛ به همین دلیل 70٪ صادرات مبلمان ایران به عراق و افغانستان به صورت نقدی و با واسطه انجام می شود.
اثرات اقتصادی صادرات مبلمان بر کشورهای مورد بررسی
صادرات مبلمان شغل زایی بسیار بالایی دارد؛ هر یک میلیون دلار صادرات مستقیماً 18 تا 25 شغل پایدار ایجاد می کند (بیشتر از خودرو یا حتی پتروشیمی).
چین: این صنعت 7 میلیون نفر را مستقیم شاغل کرده و 4٪ از کل صادرات این کشور را تشکیل می دهد. شهرهای شنده و فوشان به تنهایی معادل تولید مبلمان کل اروپا خروجی دارند.
ترکیه: از سال 2015 تا 2024 صادرات مبلمان این کشور 4 برابر شد (از 1.8 به 7.8 میلیارد دلار) و حالا دومین صنعت صادراتی بعد از خودرو است. منطقه اینگول-کایسری به تنهایی 80 هزار نفر اشتغال مستقیم دارد.
ایران: با وجود تحریم، صنعت مبلمان حدود 350 هزار نفر را شاغل کرده (بیشتر در کارگاه های کوچک تهران، تبریز و اصفهان). اگر تحریم بانکی برداشته شود، پیش بینی می شود در 5 سال به 2 میلیارد دلار صادرات برسد.
روسیه: قبل از جنگ اوکراین 1.2 میلیارد دلار صادرات داشت، حالا به زیر 450 میلیون دلار سقوط کرده. کارخانه های بزرگ سیبری تقریباً تعطیل هستند و چوب خام به چین صادر می شود.
عراق: تقریباً هیچ تولید صنعتی ندارد، اما ورود مبلمان ارزان ایرانی و ترکیه ای باعث شده بازار ساختمانی این کشور با سرعت بازسازی شود و سالانه 2.5 تا 3 میلیارد دلار مبلمان وارد کند.
کشورهای انگلیسی زبان: آمریکا بزرگ ترین واردکننده جهان است و هر سال 34 میلیارد دلار مبلمان می خرد، اما تولید داخلی آن (مثل Ashley Furniture و La-Z-Boy) فقط 30٪ بازار را پوشش می دهد. این یعنی فرصت عظیم برای هر کشوری که بتواند استانداردهای سخت گیرانه آمریکا را پاس کند.
جایگاه و فرصت های واقعی هر کشور در صادرات و واردات مبلمان (2025-2026)
ایران
واقعیت: رتبه 53 جهان، صادرات رسمی 180 میلیون دلار + حداقل 250 میلیون دلار غیررسمی (عمدتاً به عراق، افغانستان، ارمنستان و تاجیکستان).
نقاط قوت: دستمزد پایین، چوب مرغوب شمال و غرب، طراحان خلاق، نزدیکی به بازار 120 میلیونی منطقه.
نقاط ضعف: تحریم بانکی، نبود برند جهانی، کمبود ام دی اف باکیفیت، حمل گران به اروپا.
شرکت های پیشرو: هایپر (بزرگ ترین تولیدکننده شمال)، گامی، نیلپر، لیو، راد سیستم، دکوراسیون چوبی تبریز.
فرصت طلایی 2025-2026: عراق (حداقل 1 میلیارد دلار تقاضای سالانه)، کردستان عراق، ارمنستان (بازار جدید پس از توافق صلح)، قطر و عمان (از طریق بندرعباس و دور زدن تحریم با شرکت های اماراتی).
عراق
واقعیت: واردکننده خالص، سالانه 2.8 تا 3.2 میلیارد دلار مبلمان می خرد (رتبه 22 واردکنندگان جهان).
تقاضا: 85٪ مبلمان متوسط و ارزان، 15٪ لوکس برای بغداد و اربیل.
منبع اصلی: ترکیه 48٪، ایران 27٪، چین 20٪.
فرصت: هنوز 700 هزار واحد مسکونی نیمه کاره دارد + بازسازی موصل و بصره.
بهترین راه ورود: شرکت در نمایشگاه اربیل و بغداد، نمایندگی مستقیم در سلیمانیه و بغداد، حمل کامیونی.
روسیه
واقعیت: قبل از جنگ رتبه 22 صادرکننده بود، حالا سقوط به زیر 500 میلیون دلار.
منابع: بزرگ ترین ذخایر چوب جهان، اما 90٪ کارخانه ها تعطیل یا نیمه تعطیل.
تقاضا داخلی: 85 میلیون واحد مسکونی نیاز به نوسازی دارد، ولی قدرت خرید پایین آمده.
فرصت واقعی برای ایران: صادرات از طریق آستاراخان و بندر انزلی (بدون تحریم بانکی)، مبلمان اداری و بیمارستانی (روسیه شدیداً کمبود دارد)، همکاری با شرکت های قزاقستانی و بلاروسی برای دور زدن تحریم.
ترکیه
واقعیت: رتبه 8 جهان، صادرات 7.8 میلیارد دلار در 2024، هدف 12 میلیارد دلار تا 2030.
مناطق اصلی: اینگول کایسری (70٪ تولید)، استانبول (طراحی و لوکس).
شرکت های غول: Istikbal، Bellona، Enza Home، Doğtaş، Koleksiyon (لوکس).
مزیت رقابتی: تعرفه صفر به اروپا، حمل 3 روزه به خاورمیانه، برندسازی قوی.
تهدید برای ایران: در عراق و آذربایجان تقریباً بازار را قبضه کرده، قیمت تمام شده فقط 10-15٪ بالاتر از ایران است ولی کیفیت و برند خیلی بالاتر.
چین
واقعیت: 39٪ کل صادرات جهان، شهرهای شنده، فوشان و آنجی مراکز اصلی.
شرکت های بزرگ: Oppein، Qumei، Markor، Zuoyou، Manwah (صندلی های ریکلاینر).
قیمت: مبل سه نفره ساده 120-180 دلار فوب، غیرقابل رقابت برای تولید متوسط.
تغییر روند 2025: هزینه حمل بالا + تعرفه آمریکا باعث شده بسیاری از خریداران به ویتنام و ترکیه شیفت کنند → فرصت برای ایران در بازارهای نزدیک.
کشورهای انگلیسی زبان (آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا)
آمریکا: بزرگ ترین واردکننده جهان (34 میلیارد دلار)، 70٪ از چین و ویتنام، فقط 30٪ تولید داخلی.
شرکت های بزرگ: Ashley Furniture، La-Z-Boy، Wayfair (آنلاین)، IKEA USA.
فرصت واقعی: مبلمان لوکس دست ساز، مبلمان با چوب گردو و بلوط ایرانی (تقاضای رو به رشد)، مبلمان هوشمند و ارگونومیک اداری.
چالش: استانداردهای سخت TB117 و CARB، هزینه حمل کانتینر 9500-12000 دلار، حداقل سفارش 3-5 کانتینر.
بهترین راه ورود: همکاری با شرکت های اماراتی یا ترکیه ای به عنوان واسطه، حضور در نمایشگاه High Point Market (آوریل و اکتبر).
مقایسه سریع فرصت ها برای یک صادرکننده ایرانی (اولویت 1 تا 6)
عراق → نزدیک، نقدی، بدون استاندارد سخت، سود 35-60٪
1. ارمنستان و کردستان عراق → جدید، رقابت کمتر
2. روسیه (از طریق خزر) → حجم بالا، پرداخت روبل-ریال
3. قطر و عمان → لوکس، پرداخت بدون تحریم
4. کشورهای انگلیسی زبان → لوکس و پرسود ولی سخت و زمان بر
5. ترکیه → تقریباً غیرممکن به دلیل رقابت مستقیم
مقایسه و تحلیل نهایی فرصت های صادراتی مبلمان در سال 2025-2026
بهترین بازار برای یک صادرکننده ایرانی در حال حاضر «نزدیک ترین بازار تشنه» است، نه بزرگ ترین بازار جهان. عراق با فاصله بسیار زیاد اولویت اول باقی می ماند؛ چون فاصله حمل زیر 1000 کیلومتر، پرداخت نقدی یا حداکثر 30 روزه، بدون نیاز به استانداردهای پیچیده اروپا و آمریکا و حاشیه سود 40 تا 65 درصد دارد. یک تریلی مبل از اصفهان به بغداد یا اربیل معمولاً در کمتر از 10 روز پولش کامل برمی گردد.
دومین فرصت واقعی، روسیه از مسیر خزر و ارمنستان است؛ چون روبل-ریال تهاتر می شود، چوب ایرانی برای آن ها ارزشمند است و رقابت ترکیه و چین در این مسیر بسیار کمتر است.
ترکیه رقیب مستقیم و تقریباً غیرقابل عبور در بازارهای متوسط است، اما در بخش لوکس و دست ساز هنوز جای ایران خالی است. چین فقط در حجم انبوه و قیمت زیر 200 دلار برنده است؛ هر کس بتواند کیفیت بالاتر با قیمت 20-30 درصد بیشتر ارائه دهد، در بازارهای عربی و روسی مشتری دارد.
کشورهای انگلیسی زبان همچنان خواب طلایی صادرکنندگان هستند، اما فقط برای کسانی که حداقل 500 هزار دلار سرمایه اولیه، گواهینامه های بین المللی و شریک معتبر در دبی یا استانبول دارند.
نتیجه گیری
صادرات مبلمان در سال آینده فقط به کسانی تعلق می گیرد که سریع، هوشمند و بدون واسطه عمل کنند. اولویت مطلق بازارهای نزدیک و نقدی است: عراق و کردستان در صدر، سپس ارمنستان، روسیه از مسیر خزر و در نهایت کشورهای حاشیه خلیج فارس. هر ماه تأخیر یعنی از دست دادن حداقل چند تریلی سفارش نقدی.
سه دسته محصول همچنان پول سازترین هستند: مبل راحتی کلاسیک با پارچه مخمل و چوب راش، میز ناهارخوری تمام چوب گردو و مبلمان اداری ارگونومیک. این سه در همه بازارهای هدف ما فروش لحظه ای دارند.
تنها راه مقیاس پذیر شدن در شرایط فعلی، حضور قدرتمند در پلتفرم های تخصصی بین المللی و ارتباط مستقیم با خریداران واقعی است.
در همین راستا، بهترین فرصت پیش روی تولیدکنندگان ایرانی همین حالا پلتفرم شارمارکت (Sharmarket.co) است. شارمارکت پلتفرمی کاملاً تخصصی در حوزه صنعت، صادرات و واردات است که کسب وکارها را بدون واسطه به یکدیگر متصل می کند و تمام تمرکز آن روی فرصت های واقعی منطقه و جهان است.
طی روزهای آینده، شارمارکت میزبان نمایشگاه مجازی مبلمان خواهد بود که با مشارکت سه کشور ایران، ترکیه و عراق و حضور 50 شرکت بزرگ تولیدی و بازرگانی برگزار می شود. این نمایشگاه به هفت زبان فارسی، عربی، ترکی، انگلیسی، روسی، چینی و کردی برپا می شود و به همین دلیل خریداران و تأمین کنندگان از سراسر جهان به صورت آنلاین در آن حضور خواهند داشت.
توصیه عملی: همین امروز در Sharmarket.co ثبت نام کنید و غرفه رایگان خود را بسازید. نمایشگاه هنوز شروع نشده، اما ثبت نام زودهنگام به شما امکان می دهد اولین کسانی باشید که با خریداران عراقی، ترکیه ای، روسی و عربی مستقیم مذاکره کنید.
صادرات مبلمان دیگر شانس و اقبال نیست؛ یک مسابقه سرعت و هوشمندی است. سال 2025 بهترین پنجره تاریخی پیش روی صنعت مبلمان ایران است. فرصت را از دست ندهید.
